Ekonomiczne mechanizmy rozwoju

Jakie są ekonomiczne mechanizmy tego rozwoju? Monopol, jak każde przedsiębiorstwo kapitalistyczne, zainteresowany jest maksymalizacją zysków. Jedną z dróg prowadzących do tego celu jest obniżka kosztów produkcji poprzez zwiększanie wydajności pracy, co nie jest możliwe bez stosowania nowej techniki. Postęp techniczny może być także czynnikiem wzmacniającym monopolistyczną pozycję danego przedsiębiorstwa. Wprowadzenie nowego typu produktu, nie wytwarzanego przez innych, zastosowanie lepszej metody produkcji pozwala przyciągać nowych odbiorców, ugruntowywać w efekcie pozycję monopolu. Zmusza do tego także konkurencja, która nie zanika bynajmniej w fazie imperializmu. Dysponując ogromnymi kapitałami monopole mogą przeznaczać znacznie większe niż przedsiębiorstwa niemonopolistyczne środki finansowe na badania naukowe, organizację zaplecza techniczno-konstrukcyjnego, wykorzystując w tym celu najnowsze osiągnięcia nauki. Na ogólny postęp techniczny we współczesnym stadium kapitalizmu monopolistycznego wywiera istotny wpływ współzawodnictwo ekonomiczne z socjalizmem. Jest ono bezpośrednią przyczyną przeznaczania na rozwój badań naukowych ogromnych środków przez kapitalistyczne państwo, które finansuje prace badawcze i rozwojowe w wielu dziedzinach nauki i techniki.